ကျွန်တော်သည် မြန်မာစာပညာရှင်လည်း မဟုတ်၊ ယူနီကုဒ်ပညာရှင်လည်း မဟုတ်ပါ။ သို့သော် ကျွန်တော်သည် မြန်မာစာကို နေ့တဓူဝ သုံးစွဲနေသူ ဖြစ်သည့်အလျောက်၊ ခေတ်သစ်မြန်မာစာ၏ နောင်ရေးသည် ယနေ့ခေတ် ကျော်ဖြတ်နေရသော မြန်မာယူနီကုဒ် အသွင်ပြောင်းမှုအပေါ် အနည်းနှင့် အများ မှီတည်နေရသည်ကို သိမြင်နေသူ တဦး ဖြစ်ပါသည်။ ထို့ကြောင့် မြန်မာစာ မြတ်နိုးသူ တဦး အဖြစ်လည်းကောင်း၊ ကွန်ပျူတာနှင့် အင်တာနက် သုံးစွဲသူတဦး အဖြစ်လည်းကောင်း ဤဆောင်းပါးကို ရေးသားပါသည်။
ယခုတလော အင်တာနက်တွင် မြန်မာယူနီကုဒ်ပညာရှင်တချို့က မကြာမီကမှ ပေါ်ပေါက်လာသည့် ဧရာမြန်မာယူနီကုဒ်အဖွဲ့ကို ထိုးနှက်တိုက်ခိုက်သည့် အရေးအသားများ တင်လာပါသည်။ ဧရာအဖွဲ့ကလည်း ပြန်လည်တုံ့ပြန်ချေပသည်ကိုမြင်ရပါသည်။ မြန်မာစာတိုးတက်ဖွံ့ဖြိုးရေးအတွက် ရည်ရွယ် လုပ်ဆောင်နေကြသူများ အချင်းများကြသည်ကို ကျွန်တော် မမြင်လိုပါ။ အကြောင်းမှာ ဤသို့ အချင်းများကြခြင်းသည် မြန်မာစာ ခေတ်မီတိုးတက်ရေးကို နှောင့်နှေးစေသောကြောင့် ဖြစ်သည်။
ထိုပညာရှင်တို့ အချင်းများကြရသည့် အရင်းခံအချက်မှာ ဧရာကို ယူနီကုဒ်စာလုံးအဖြစ် ယူနီကုဒ် ပညာရှင် အချို့က အသိအမှတ် မပြုလိုကြခြင်း ဖြစ်သည်။ ဧရာက မိမိတို့သည် ယူနီကုဒ်စနစ်၏ အခြေခံသတ်မှတ်ချက်ဖြစ်သည့် code points ခေါ် သင်္ကေတအမှတ်အသားပြုစနစ်ကို တိတိကျကျ လိုက်နာသောကြောင့် ဧရာသည် ယူနီကုဒ်စာလုံး ဖြစ်သည်ဟု ဆိုသည်။ အခြားတဖက်မှ ယူနီကုဒ် ပညာရှင်တို့ကမူ ဧရာသည် ယူနီကုဒ် သင်္ကေတအမှတ်အသားပြုစနစ်ကို အတိအကျ လိုက်နာသော်လည်း၊ Unicode encoding ဟုခေါ်သည့် ယူနီကုဒ်သင်္ကေတပြောင်းစနစ်ကို အပြည့်အဝ မလိုက်နာသောကြောင့် ယူနီကုဒ်အစစ် မဟုတ်ဟု ဆိုသည်။ ဧရာအဖွဲ့ကလည်း ဧရာသည် သဝေထိုး၊ ယရစ်နှင့် ကင်းစီးတို့မှ လွဲ၍ သင်္ကေတပြောင်းစနစ်ကို လိုက်နာပါသည်ဟု ပြန်လည် တုံ့ပြန်သည်။ ထိုစာလုံး ၃ လုံးကို မြန်မာယူနီကုဒ် သင်္ကေတပြောင်းစနစ်အတိုင်း လိုက်နာရေးသားလျှင် operating system တချို့နှင့် software အများစုတို့က ပုံဖေါ်ပေးနိုင်ခြင်း (rendering လုပ်ပေးနိုင်ခြင်း) မရှိသဖြင့် ထို စာလုံး ၃ လုံးကို ချွင်းချက်ထားရခြင်း ဖြစ်သည်ဟု ဧရာအဖွဲ့က ဆိုသည်။
ထိုအခါ အခြားတဖက်မှ ယူနီကုဒ်ပညာရှင်များက ဧရာသင်္ကေတပြောင်းစနစ်သည် ဧရာစနစ်သုံး ကွန်ပျူတာများရှိ data တို့ကို ပျက်စီးစေသည်ဟု စွပ်စွဲပြန်သည်။ ဧရာအဖွဲ့ကမူ ဤစွပ်စွဲချက်များ မဟုတ်မှန်ကြောင်း သက်သေသာဓကများ ပြ၍ ပြန်လည်ဖြေရှင်းသည်။
ထိုသို့ အချင်းများနေခြင်း မည်သို့မည်ပုံ အဆုံးသတ်မည်ကို မခန့်မှန်းတတ်သော်လည်း ဧရာယူနီကုဒ် စာလုံးများကို သုံးစွဲနေသည့် ကျွန်တော်သည် ဤကိစ္စကို ထဲထဲဝင်ဝင် လေ့လာမိပါသည်။ ကျွန်တော် လေ့လာမှတ်သားမိသည်တို့ကို ဤဆောင်းပါးရေးသားခြင်းဖြင့် အခြားသူတို့အား မျှဝေလိုက်ပါသည်။
မြန်မာယူနီကုဒ် သင်္ကေတပြောင်းစနစ်အား အပြည့်အဝ လိုက်နာသည့် စာလုံးများကို Windows နှင့် Linux တို့မှ လွဲ၍ Mac OSX အပါအဝင် အခြား operating system များတွင် ကောင်းမွန်စွာ ဖတ်ရှု၍ မရပါ။ သဝေထိုး၊ ယရစ်နှင့် ကင်းစီးတို့မှ လွဲ၍ ကျန် မြန်မာယူနီကုဒ် သင်္ကေတပြောင်းစနစ်အား လိုက်နာထားသည့် ဧရာစာလုံးများကိုမူ operating system အများစုတွင် ကောင်းမွန်စွာ ဖတ်ရှု၍ ရပါသည်။ ပုံ (၁) မှ (၈) အထိ ရှုပါ။
ပုံ (၁) ။ ။ ဧရာစာလုံးများကို Mac OSX ၏ desktop တွင် မြင်ရပုံ
ပုံ (၂) ။ ။ ဧရာစာလုံးများကို OpenOffice (Ubuntu) တွင် မြင်ရပုံ
ပုံ (၃) ။ ။ ဧရာစာလုံးများကို FireFox (Mac OSX) တွင် မြင်ရပုံ
ပုံ (၄) ။ ။ ဧရာစာလုံးများကို FireFox (Windows) တွင် မြင်ရပုံ
ပုံ (၅) ။ ။ ဧရာစာလုံးများကို Safari (Mac OSX) တွင် မြင်ရပုံ
ပုံ (၆) ။ ။ ဧရာစာလုံးများကို Nokia OS တွင် မြင်ရပုံ
ပုံ (၇) ။ ။ ဧရာစာလုံးများကို Amazon Kindle တွင် မြင်ရပုံ
ပုံ (၈) ။ ။ ဧရာစာလုံးများကို Android OS တွင် မြင်ရပုံ
အခြားသောအသေးစိတ်ရုပ်ပုံများကို http://ic.ayar.co/ တွင်ကြည့်ရှုနိုင်ပါသည်။
စာဖတ်ရန် သီးသန့် ထုတ်လုပ်ထားသော Amazon Kindle ခေါ် mobile ကွန်ပျူတာအသေးတမျိုးကို အသုံးပြု၍ မြန်မာယူနီကုဒ်နှင့် ဧရာယူနီကုဒ် စာလုံးများဖြင့် ရေးသားထားသော website များကို ကျွန်တော် ဖတ်ရှုကြည့်ပါသည်။ အံအားသင့်စရာ ကောင်းသည်မှာ အဆိုပါ mobile ကွန်ပျူတာ၌ ဧရာ ယူနီကုဒ်ဖြင့် ရေးထားသော စာများကို ကောင်းမွန်စွာ ဖတ်ရှု၍ရသော်လည်း၊ အခြား မြန်မာယူနီကုဒ် စာမျက်နှာများကို ကောင်းမွန်စွာ ဖတ်ရှု၍ မရခြင်းပင် ဖြစ်သည်။ ပုံ (၉) ကို ရှုပါ။
ပုံ (၉) ။ ။ Myanmar 3 စာလုံးများကို Amazon Kindle တွင် အမှန်အတိုင်း မမြင်ရပုံ
ဧရာနှင့် အခြား မြန်မာယူနီကုဒ်စာလုံးများကို Microsoft နှင့် Adobe software များတွင် မည်သို့ မည်ပုံ အလုပ်လုပ်ကြောင်း စမ်းသပ်ကြည့်ရာ စမ်းသပ်သည့် software အားလုံးတို့၌ ဧရာစာလုံးများ ကို ကောင်းမွန်စွာ မြင်ရသော်လည်း အခြားမြန်မာယူနီကုဒ်စာလုံးများကိုမူ ကောင်းမွန်စွာ မမြင်ရပါ။ ပုံ (၁၀) မှ (၁၃) ကို ရှုပါ။
ပုံ (၁၀) ။ ။ Myanmar 3 စာလုံးများကို Adobe InDesign (Mac OSX) တွင် အမှန်အတိုင်း မမြင်ရပုံ
ပုံ (၁၁) ။ ။ JackX နှင့် M-Myanmar 4 စာလုံးများကို Adobe Illustrator (Mac OSX) တွင် အမှန်အတိုင်း မမြင်ရပုံ
ပုံ (၁၂) ။ ။ M-Myanmar 4 စာလုံးများကို Adobe PhotoShop (Windows) တွင် အမှန်အတိုင်း မမြင်ရပုံ
ပုံ (၁၃) ။ ။ JackX စာလုံးများကို Adobe PhotoShop (Windows) တွင် အမှန်အတိုင်း မမြင်ရပုံ
ဤသက်သေသာဓကများကို ထောက်ချင့်၍ ကောက်ချက်ဆွဲရပါက (ဧရာမှ အပ ဖြစ်သော) မြန်မာယူနီကုဒ်စနစ်သည် ယူနီကုဒ်သင်္ကေတပြောင်းစနစ်ကို အပြည့်အဝ လိုက်နာသဖြင့် နာမည်ကောင်း ရထိုက်သော်လည်း၊ လက်တွေ့၌မူ အချို့ operating system များနှင့် လူသုံးများသည့် software များတွင် ကောင်းမွန်စွာ အသုံးချနိုင်သည့် အဆင့်ကို မရောက်သေးဟု ဆိုရပါလိမ့်မည်။ အခြားတဖက်တွင်မူ အထက်ဖေါ်ပြပါ အဖြည့်အက္ခရာ ၃ မျိုးကို နည်းပညာအရ ပြင်ဆင်ပြုစုထားသည့် ဧရာယူနီကုဒ်စနစ်သည် ယူနီကုဒ်သင်္ကေတပြောင်း စနစ်ကို ရာနှုန်းပြည့် မလိုက်နာသဖြင့် ယူနီကုဒ် ပညာရှင်အချို့၏ ငြိုငြင်မှုကို ခံရသော်လည်း၊ လက်တွေ့၌ အလုပ်ဖြစ်သောကြောင့် ကွန်ပျူတာနှင့် အင်တာနက်တွင် မြန်မာစာ ရေးသားဖတ်ရှုကြသည့် ပရိသတ်၏ ချီးကျူးမှုကို ခံယူထိုက်ပါသည်။
ယူနီကုဒ်သင်္ကေတပြောင်းစနစ်သည် လက်တင်အက္ခရာများနှင့် အခြား လွယ်ကူရှင်းလင်းသော အက္ခရာများကို မာတိကာ အစီအစဉ်အတိုင်း စီရာတွင် ပြဿနာမရှိသော်လည်း၊ မြန်မာအက္ခရာများကို စီစဉ်ရာတွင် ပြဿနာ ရှိပါသည်။ လက်တင်စာလုံးများကို အက္ခရာစဉ်ရာတွင် ဗျည်းနှင့် သရ ဟူ၍ပင် ခွဲခြားစရာမလိုပဲ ရှေ့နောက်စဉ်ဆက် စီချလိုက်ရုံပင် ဖြစ်သည်။ မြန်မာအက္ခရာများကို အက္ခရာစဉ်ရာ၌မူ က မှ အ အထိ ဖြစ်သော ဗျည်း ၃၃ လုံး၊ အသတ်ပြုသော ဗျည်း ဆယ်လုံး၊ ရေးချ၊ လုံးကြီးတင်၊ ချောင်းငင်၊ ဝစ္စပေါက်၊ နောက်ပစ်၊ သဝေထိုး စသော သရ လက္ခဏာများ၊ ယပင့်၊ ရရစ်၊ ဝဆွဲ၊ ဟထိုး၊ ယပင့်ဝဆွဲ၊ ယပင့်ဟထိုး၊ ရရစ်ဟထိုး စသော သံယုတ်များ၊ ပါဠိသက် သင်္သကရိုက်သက် ဝေါဟာရများအတွက် ပါဌ်ဆင့် စာလုံးများကိုပါ ထည့်သွင်း စီစဉ်ရသဖြင့် အလွန် ခက်ခဲပါသည်။
ထိုကြောင့်လည်း မြန်မာယူနီကုဒ် သင်္ကေတပြောင်းစနစ်ကို အများဆုံး လက်ခံ အလုပ်လုပ်ပေးသည့် Linux operating system ၌ပင် အက္ခရာစဉ်ခြင်းက အလုပ်လုပ်သော်လည်း ligation ခေါ် ပုံဖေါ် စနစ်က အလုပ်မလုပ်သဖြင့် အက္ခရာစဉ်ထားသော မြန်မာယူနီကုဒ်စာလုံးများကို မှန်ကန်စွာ ဖတ်ရှုရန် မဖြစ်နိုင်သေးပါ။ ပုံ (၁၄) ကို ရှုပါ။
ပုံ (၁၄) ။ ။ Ubuntu စနစ်တွင် Myanmar 3 စာလုံးများကို သုံး၍ အက္ခရာစဉ်ရာတွင် အက္ခရာများ ရှေ့နောက်စဉ်ဆက် လွဲခြင်း၊ စာလုံးများ ထက်အောက်စဉ်ဆက် လွဲခြင်း တို့ကို မြင်နေရပုံ
ဤဖြစ်ရပ်ကြောင့် အက္ခရာစဉ်စနစ်ကို မရှိမဖြစ် အသုံးပြု ကြရသည့် ဘဏ်လုပ်ငန်း၊ စာရင်းစစ်လုပ်ငန်း၊ စာကြည့်တိုက်လုပ်ငန်း စသည်တို့သည် လက်ရှိ ယူနီကုဒ်နည်းစနစ်ကို မသုံးပဲ၊ အခြား software application များကိုသာ ယနေ့အထိ အသုံးပြုနေကြခြင်း ဖြစ်သည်။
ဧရာစာလုံးများသည် မြန်မာယူနီကုဒ်သင်္ကေတပြောင်းစနစ်အား လိုက်နာရာတွင် သဝေထိုး၊ ယရစ် နှင့် ကင်းစီးတို့ကို ချွင်းချက်ထားခဲ့သဖြင့် ဧရာစာလုံးများကိုသုံး၍ အက္ခရာစဉ်ပါကလည်း အက္ခရာစဉ် အတိုင်း မှန်ကန်စွာ မပေါ်သည်ကို တွေ့ရပါသည်။ တနည်းဆိုရပါလျှင် ဧရာကို သုံး၍ အက္ခရာစဉ်လျှင် အက္ခရာစဉ်ဆက် ရာနှုန်းပြည့် မှန်ကန်နိုင်မည် မဟုတ်သကဲ့သို့၊ အခြား မြန်မာယူနီကုဒ် စာလုံးများကို သုံးစွဲ၍ အက္ခရာစဉ်ပါကလည်း စဉ်ပြီးသော အက္ခရာများ ရှေ့နောက်စဉ်ဆက် လွဲခြင်း၊ စာလုံးများ ထက်အောက်စဉ်ဆက် လွဲခြင်းတို့ ရှိနေသဖြင့် ရာနှုန်းပြည့် မှန်ကန်စွာ မြင်ရလိမ့်မည် မဟုတ်ပါ။ ထို့ကြောင့် ချို့ယွင်းချက် အသီးသီး ရှိကြသူချင်း အတူတူ တဖက်နှင့် တဖက် အပြစ်ဖို့ကြခြင်းသည် ရှိရင်းစွဲ ပြဿနာကို ပြေလည်စေမည် မဟုတ်ပါ။ ဤပြဿနာကို ပြေလည်စေလိုပါက အက္ခရာစဉ်စနစ် လွဲမှားရခြင်း အကြောင်းရင်းများကို ရှာဖွေဖေါ်ထုတ်၍ ဖြေရှင်းရန်သာ လိုအပ်ပါသည်။
အက္ခရာစဉ်စနစ် လွဲမှားရခြင်း အကြောင်းရင်းများကို ကျွန်တော် လက်လှမ်းမီသရွေ့ ရှာဖွေကြည့်သည့် အခါ မြန်မာယူနီကုဒ်ဇယား ကိုယ်၌တွင် ချို့ယွင်းအားနည်းချက်များ ရှိနေသည်ကို တွေ့ရပါသည်။
ဤသို့ဖြစ်ရခြင်းမှာ မြန်မာအက္ခရာများကို ယူနီကုဒ်ဇယား၌ သင်္ကေတအမှတ်အသားများ (code points များ) ပေးခဲ့ကြစဉ်က မြန်မာ့မူရင်းအက္ခရာစဉ်စနစ်နှင့် တသဝေမတိမ်း ဖြစ်အောင် ပေးနိုင်ခဲ့ခြင်း မရှိသောကြောင့် ဖြစ်သည်။ မြန်မာယူနီကုဒ် ပေါ်ပေါက််ရေးအတွက် ကြိုးပမ်းရာ၌ မြန်မာစာဌာနမှ မြန်မာစာပေပညာရှင်များ ပါဝင်ခဲ့ကြသည်ဟု ဆိုသော်လည်း၊ ကိုယ်တိုင် ပါဝင်ခဲ့သော ပညာရှင်အချို့၏ အဆိုအရ ၎င်းတို့အား ခေါ်ယူအသိပေးသည့်အဆင့်တွင်သာ ရှိခဲ့ပြီး၊ ဆွေးနွေး တိုင်ပင်သည့် အကြိမ်အရေအတွက်နှင့် အချိန်ပမာဏ မလုံလောက်ခဲ့ဟု သိရပါသည်။
မြန်မာယူနီကုဒ်ဇယား၌ အက္ခရာစဉ်ရာတွင် နေရာတည်ရှိမှုများ မှားယွင်းနေပါသည်။ ပုံ (၁၅) ကို ရှုပါ။
ပုံ (၁၅) ။ ။ မြန်မာယူနီကုဒ်ဇယား၌ အက္ခရာစဉ်ပုံ
ဥပမာအားဖြင့် ယူနီကုဒ်ဇယားတွင် ဉ (ညကလေး) နှင့် ည (ညကြီး) တို့ကို ပင်ရင်း ဗျည်းအုပ်စုတွင် ရှေ့နောက်စဉ်ဆက်ထား၍ အက္ခရာစဉ်ခဲ့သော်လည်း၊ ဿ (သကြီး) ကိုမူ သ တည်ရှိရာ ပင်ရင်း ဗျည်းအုပ်စုမှ သီးသန့်ခွဲထုတ်၍ အက္ခရာစဉ်ခဲ့သည်ကို တွေ့ရပါသည်။ သ နှင့် ဿ တို့သည် သင်္ကေတ အမှတ်အသားပြုစနစ်အရ ရှေ့ဆင့်နောက်ဆင့် တည်ရှိရမည့် ဗျည်းများ ဖြစ်သော်လည်း ယခုကဲ့သို့ နေရာအထားအသို မှားယွင်းမှုကြောင့် Natural Sorting ဖြင့် အက္ခရာစဉ်သည့်အခါ မှန်ကန်သော အက္ခရာစဉ်အတိုင်း မမြင်ရခြင်း ဖြစ်သည်။
တဖန် သ အက္ခရာကို နှစ်လုံးဆင့်ထားသည့် ဿ ကို ဗျည်းအဖြစ် သတ်မှတ်၍ သီးသန့်နေရာ ပေးထားသော်လည်း၊ ဋ (ဋသန်လျင်းချိတ်) နှင့် ဌ (ဌဝမ်းဘဲ) အက္ခရာတို့ကို နှစ်လုံးဆင့်ထားသည့် ဋ္ဌ ကိုမူ မြန်မာယူနီကုဒ်ဇယား၌ မည်သည့်နေရာမှ မပေးပဲ ချန်လှပ်ထားခဲ့သည်ကို တွေ့ရပါသည်။ အမှန်တွင် ဿ နှင့် ဋ္ဌ သည် အခြား အက္ခရာနှင့် တွဲဖက်မှ စာလုံးအဖြစ် တည်ရှိနိုင်သည့် ဂုဏ်ရည်တူ အက္ခရာများ ဖြစ်ကြပါသည်။
ထို့ပြင် Myanmar Vowel Sign E Above ဟု သုံးနှုန်းကာ ယူနီကုဒ် အမှတ်စဉ် 1035 အဖြစ် နေရာ ချထားသည့် --ဵ အက္ခရာသည် စင်စစ်အားဖြင့် မွန် သရစာလုံး ဖြစ်သော်လည်း ယူနီကုဒ် ဇယား၌ မြန်မာအက္ခရာ အဖြစ်သာ ဖေါ်ပြထားပါသည်။ ပုံ (၁၆) ကို ရှုပါ။
ပုံ (၁၆) ။ ။ မွန်သရစာလုံးကို မြန်မာအက္ခရာစာရင်း၌ ထည့်သွင်းထားပုံ
ဤမျှသာမက မြန်မာစာလုံးများအား မြန်မာယူနီကုဒ် စံနှုန်းနှင့်အညီ အက္ခရာစဉ်ရာတွင် မြန်မာ အဘိဓာန်၏ အက္ခရာစဉ်ပုံနှင့် ကွဲလွဲနေသည်ကို တွေ့ရပါသည်။ က အက္ခရာအား အက္ခရာစဉ်ပုံတွင် ထပ်တူဖြစ်သော်လည်း၊ က တွင် ဗျည်းတွဲများ တွဲလိုက်သည်နှင့် ကွဲလွဲမှု ရှိလာသည်ကို တွေ့ရပါ သည်။ ထို့ပြင် နှစ်ချောင်းငင်ကို တစ်ချောင်းငင်၏ အထက်တွင် အက္ခရာစဉ်ထားခြင်း၊ ဗျည်းတွဲများ မပြီးခင် ကက်ကရာ ဆိုသည့် အသတ်စဉ်များ ဝင်လာခြင်း စသည့် မရှိသင့်သော အမှားများ ရှိနေသည်ကိုလည်း တွေ့မြင်ရပါသည်။
အထက်ပါ အားနည်းချက်များမှာ ကျွန်တော် လတ်တလော တွေ့မြင်ရသည့် အားနည်းချက်များသာ ဖြစ်ပြီး၊ ယခုထက် အချိန်ပေးပြီး လေ့လာပါက အခြား အားနည်းချက်များကိုပါ ထပ်တွေ့ကောင်း တွေ့ရနိုင်ပါသည်။ ဘာသာဗေဒ လေ့လာနေသူတဦးဖြစ်သည့် ကိုညီလင်းဆက်က မြန်မာအက္ခရာ စနစ်သည် ဖွဲ့စည်းပုံအားဖြင့် ရှုပ်ထွေးလှသောကြောင့် အက္ခရာစဉ်ရာတွင် ပြဿနာ အများအပြား ရှိနိုင်ကြောင်းနှင့် ကွန်ပျူတာစနစ် တခုမှ တခုသို့ ပြောင်းလဲသည့်အခါတွင်လည်း အခက်အခဲများစွာ ကြံုတွေ့ရနိုင်ကြောင်း ပြောဆိုခဲ့ဖူးပါသည်။
မည်သို့ပင်ဖြစ်စေ၊ အစ မကောင်းသဖြင့် အနှောင်းမသေချာ ဖြစ်နေရသည့် မြန်မာယူနီကုဒ်စနစ်တွင် အားနည်းချက်များ ရှိနေသည်ကို အသိအမှတ်ပြု၍ ပြုပြင်ရမည့်အစား၊ ဤအမှားများကြောင့် ဆင့်ပွား ဖြစ်ရသော အဆင်မပြေမှုများကို နည်းပညာသုံး၍ ကျော်လွှားပြုပြင်ထားသည့် ဧရာယူနီကုဒ်စာလုံး များကို မြန်မာယူနီကုဒ်စာလုံးများ စာရင်းမှ ပထုတ်ရန် ကြိုးပမ်းခြင်းသည် မသင့်လျော်သော ဖြစ်ရပ်၊ ခေတ်သစ် မြန်မာစာ ဖွံ့ဖြိုးတိုးတက်ရေးကို အတားအဆီးပြုသော လုပ်ရပ်တခု အဖြစ် ကျွန်တော် ရှုမြင်ပါသည်။
အထက်တွင် ဖော်ပြထားသော ချို့ယွင်းချက်များကို ဖြေရှင်းရန်မှာ ဧရာကို ဝေဖန် နေကြသည့် ပညာရှင်များ ကိုယ်တိုင် ပါဝင် လုပ်ကိုင်နေသည့် Myanmar Unicode and National Language Processing Research Center (MMNLP) တွင် အဓိက တာဝန်ရှိပါသည်။ ယူနီကုဒ်သင်္ကေတပြောင်းစနစ်နှင့် မြန်မာအက္ခရာစဉ်စနစ် ညီညွတ်သွားသည်နှင့် တပြိုင်နက် ဧရာအဖွဲ့ကလည်း ယူနီကုဒ်သင်္ကေတပြောင်းစနစ်အတိုင်း အတိအကျ လိုက်နာသည့် ဧရာစာလုံးများကို ထုတ်ဝေမည်ဟု ဆိုထားရာ၊ ဤဖြစ်ရပ်ကို အနာဂတ် မြန်မာယူနီကုဒ်လောက၏ အလားအလာကောင်းတခုအဖြစ် ကျွန်တော် ယူဆပါသည်။
ယူနီကုဒ်စာလုံးများအား ယူနီကုဒ်သင်္ကေတပြောင်းစနစ်ဖြင့် ပြောင်းလဲပြီးနောက် ကွန်ပျူတာပေါ်၌ မှန်ကန်စွာ မြင်ရနိုင်ရန်အတွက် Microsoft Windows က ထုတ်လုပ်သည့် Unicribe နည်းပညာ လိုအပ်ပါသည်။ Uniscribe ကို shaping engine ဟုလည်း ခေါ်ကြသည်။ Unicribe သည် ကွန်ပျူတာ က နားလည်အောင် Unicode နည်းအရ ရိုက်လိုက်သော စာလုံးများ (input text များ) ကို စာဖတ်သူ က မျက်မြင်သဘောအရ အမှန်အတိုင်း မြင်ရအောင် (visual sequence အဖြစ်) ဆောင်ရွက်ပေးသည်။ ထို့ပြင် အနက်တူအက္ခရာများအား သက်ဆိုင်ရာ စာဖွဲ့ပုံနည်းစနစ်အရ နေရာအထားအသို မှန်ကန်အောင် ပုံသဏ္ဍာန်ပြောင်း၍ အစားထိုးခြင်း (glyph substitution) ပြုလုပ်ပေးသည်။
Uniscribe နည်းပညာသည် မြန်မာအပါအဝင် ဗြဟ္မီအက္ခရာစနစ်ကို အခြေပြုသည့်စာပေများနှင့် တရုတ်၊ အာရေဗီ စသည့် စာပေများအတွက် အလွန် အသုံးဝင်ပါသည်။ သို့သော် ပြဿနာရှိသည်မှာ မြန်မာ ယူနီကုဒ် အက္ခရာစဉ်စနစ်ကို Microsoft Windows က အသိအမှတ် မပြုသေးသဖြင့် ၎င်း၏ Unicribe နည်းပညာကိုလည်း မြန်မာယူနီကုဒ်သမားတို့ အသုံးချ၍ မရသေးခြင်း ဖြစ်သည်။ အကျိုးဆက် အားဖြင့် Uniscribe နည်းပညာကို အားထားအသုံးပြုရသည့် Myanmar3, Parabaik, Padauk, Thanlwin, WinuniInnwa, MyMyanmar, Yunghkio စသည့် မြန်မာယူနီကုဒ်စာလုံးများကို သုံး၍ စာရိုက်ပါက စာလုံးများ ချက်ချင်းမပေါ်ခြင်း၊ ရေးသားလိုသည့်စာတို့ကို အစဉ်အတိုင်းမဟုတ်ပဲ ရှေ့နောက် ပြောင်းပြန် ရိုက်ရခြင်းများကို စသည်တို့ကို ကြံုတွေ့ရပါသည်။ အရင်လာ အရင်ရိုက်သည့် လက်နှိပ်စက်နည်းကို အသုံးပြုမည်ဆိုပါကလည်း ရှေ့နောက်ပြောင်းပြန် ရိုက်ထားသော စာတို့အား ကွန်ပျူတာမှတ်ဉာဏ်ကို အသုံးပြု၍ ဗျည်း၊ ဗျည်းတွဲ၊ သရ၊ အသတ် စသည့် အစီအစဉ်အတိုင်း တမဟုတ်ချင်း မှတ်သားရသဖြင့် ကွန်ပျူတာအား ဝန်ပိစေသည့်အပြင် လုပ်ငန်းလည်း မတွင်ကျယ်ပါ။
Unicribe နည်းပညာကို အသုံးချခွင့် မရသည့် မြန်မာယူနီကုဒ်စာလုံးများအား ကွန်ပျူတာလက်ကွက်တွင် ရိုက်သည့် အဆင့်မှ ကွန်ပျူတာမှန်သားပြင်ပေါ်တွင် စာပေါ်စေသည့် အဆင့်အထိ လုပ်ငန်းစဉ် အဆင့်ဆင့်ကို မြန်မာယူနီကုဒ်ပညာရှင်တဦးဖြစ်သည့် ဦးငွေထွန်းက ၎င်းရေးသားသည့် Myanmar Unicode Myths vs. Truths ဆောင်းပါး စာမျက်နှာ ၁၃ နှင့် ၁၄ တို့တွင် အောက်ပါအတိုင်း ဖော်ပြခဲ့သည်။ ပုံ (၁၇) နှင့် (၁၈) ကို ရှုပါ။
ပုံ (၁၇) ။ ။ အက္ခရာတလုံးအတွက် ကွန်ပျူတာက လုပ်ဆောင်ပေးရသည့် လုပ်ငန်းစဉ် အဆင်ဆင့်
ပုံ (၁၈) ။ ။ မြန်မာစာတလုံးအတွက် ကွန်ပျူတာက လုပ်ဆောင်ပေးရသည့် လုပ်ငန်းစဉ် အဆင်ဆင့်
ဤပုံများကို ကြည့်လျှင် မြန်မာအက္ခရာတလုံး သို့မဟုတ် မြန်မာစာလုံးတလုံးကို ပုံပေါ်အောင် သွယ်ဝိုက်၍ လုပ်ဆောင်ရာ၌ ကွန်ပျူတာ ဦးနှောက် CPU နှင့် မှတ်ဉာဏ် RAM တို့ မည်ရွေ့မည်မျှ အလုပ်လုပ်ရပုံကို ခန့်မှန်း သိရှိနိုင်ပါသည်။ သွယ်ဝိုက်၍ ပုံဖေါ်သော လုပ်ငန်းစဉ်သည် Uniscribe နည်းပညာကို သုံးခြင်းထက် ကွန်ပျူတာကို ပိုမို ဝန်ပိစေသည် ဖြစ်ရာ၊ အလွန်လျင်မြန်သော ကွန်ပျူတာများအတွက် မထောင်းသာလှသော်လည်း ကျွန်တော်တို့ မြန်မာနိုင်ငံသား အများစုအတွက်၊ အထူးသဖြင့် ဧရာမဟုတ်သည့် မြန်မာယူနီကုဒ်စာလုံးများကို အင်တာနက်တွင် ဖတ်ရှုရေးသားကြသူများ အတွက် အခက်အခဲ ရှိပါသည်။ အကြောင်းမှာ အင်တာနက်စာမျက်နှာများကို လွှင့်တင်ရာ တွင် မိမိ၏ ကွန်ပျူတာ တလုံးသာမက hosting နှင့် sharing လုပ်ရသည့် computer server များနှင့် database များပါ ပါဝင်ပတ်သက်နေသည် ဖြစ်ရာ၊ အရွယ်ပမာဏ အသင့်အတင့် ရှိသည့် file များ၊ post များနှင့် comment များကို ထည့်သွင်းသည့်အခါ သို့မဟုတ် ပြန်လည်ရယူရန် တောင်းဆိုခြင်းများ လုပ်လျှင်ပင် hosting နှင့် sharing လုပ်ရသည့် computer server များတွင် လုပ်ငန်းတွင်ကျယ်မှုကို သိသိသာသာ ထိခိုက်နှေးကွေးစေနိုင်ပါသည်။
အမှန်စင်စစ် လူဦးရေ ငါးသောင်းခန့်သာရှိသော အင်ဒိုနီးရှား လူမျိုးစုငယ်တခု၏ ယူနီကုဒ်စနစ်ကိုပင် Microsoft Windows က အသိအမှတ်ပြု၍ Uniscribe နည်းပညာကို အသုံးပြုခွင့် ပေးထားပါသည်။ လူဦးရေ သန်းပေါင်း ၅၀ ကျော် ရှိသော မြန်မာနိုင်ငံတွင် လွန်ခဲ့သော ဆယ်နှစ်ကျော်ကတည်းက ပေါ်ပေါက်ခဲ့သည့် မြန်မာယူနီကုဒ်ကို Microsoft Windows က အသိအမှတ်ပြုလာအောင် ဆောင်ရွက်ပေးရမည့်တာဝန်သည် MMNLP အဖွဲ့၏ တာဝန်သာ ဖြစ်သည်ဟု ကျွန်တော် ရိုးသားစွာ မြင်မိပါသည်။
ထိုင်းနှင့် တရုတ် မြန်မာနယ်စပ်ဒေသရှိ Tai Tham, Dai Lue စသည့် လူမျိုးစုငယ်များတွင် မြန်မာအက္ခရာများနှင့် ဆင်တူသော စာပေများ ရှိကြရာ၊ ထိုစာပေများ၌ပင် သီးသန့် ယူနီကုဒ်ဇယားများ ရှိကြပါသည်။ သို့သော် မြန်မာယူနီကုဒ်သင်္ကေတပြောင်းစနစ်ကို အပြည့်အဝလိုက်နာသည့် ယူနီကုဒ် စာလုံးများကို ပြန်ကြည့်ပါက ဗမာယူနီကုဒ်မှတပါး Yunghkio ဆိုသည့် ရှမ်းယူနီကုဒ် တမျိုးကိုသာ တီထွင်ထားနိုင်သေးသည်ကိုသာ တွေ့မြင်ရပါသည်။ သို့သော် အဆိုပါ ရှမ်းစာလုံး အတွက်ပင်လျှင် အက္ခရာစဉ်သည့် စနစ်ကို ယနေ့တိုင် တီထွင်ပေးနိုင်ခြင်း မရှိသေးပါ။
ဧရာယူနီကုဒ်စနစ်၌မူ ကရင်၊ ကယား၊ ကယားလီ၊ ပအို့ဝ်၊ ပလောင်၊ ဗမာ၊ မွန်၊ ရှမ်း ဆိုသည့် တိုင်းရင်းသား ယူနီကုဒ်စာလုံးများကိုပါ တီထွင်ပေးထားပါသည်။ ဧရာစာလုံးတလုံးရှိရုံဖြင့် မြန်မာတိုင်းရင်းသားစာပေများကိုပါ ရေးသား၊ ဖတ်ရှုနိုင်သည့် အခွင့်အရေးများရှိသည်။ ကွန်ပျူတာလက်ကွက် တမျိုးထက် ပို၍ သုံးစွဲသော တိုင်းရင်းသားတို့အတွက်လည်း တမျိုးထက် ပိုသော လက်ကွက်များကို တီထွင်ပေးထားပါသည်။ ပို၍ ထူးခြားသည်မှာ တိုင်းရင်သား ယူနီကုဒ် တမျိုးစီအတွက် စာလုံးနှင့် လက်ကွက် တမျိုးစီကို သီးသန့် install လုပ်၍ ထည့်သွင်းစရာ မလိုပဲ၊ ဧရာစာလုံး တမျိုးတည်းကို install လုပ်ရုံဖြင့် တိုင်းရင်းသား စာလုံးစုံ လက်ကွက်စုံတို့ကို အသုံးပြုနိုင်ခြင်းဖြစ်သည်။ ဤစနစ်သည် ပြည်ထောင်စုစနစ်ကို အရှင်းလင်းဆုံး ဖော်ကျူးသောစနစ် ဖြစ်သည်ဟုပင် ကျွန်တော် ခံစားမိပါသည်။ ပုံ (၁၉) ကို ရှုပါ။
ပုံ (၁၉) ။ ။ ဧရာယူနီကုဒ် တိုင်းရင်းသားစာလုံးများနှင့် လက်ကွက်များ စာရင်း
ထိုမှတပါး ဧရာစနစ်တွင် စာလုံးဒီဇိုင်း (type faces) အမျိုးမျိုးကို တီထွင်ပေးထားသည် ဖြစ်ရာ၊ ဧရာ ယူနီကုဒ်ကို သုံးစွဲကြသည့် မြန်မာတိုင်းရင်းသားယူနီကုဒ်သမား မှန်သမျှ အင်တာနက် စာမျက်နှာများပေါ်တွင် ဖြစ်စေ၊ စာအုပ် စာတမ်းများ ရိုက်နှိပ်ထုတ်ဝေရာတွင် ဖြစ်စေ ဧရာစာလုံးဒီဇိုင်း အမျိုးမျိုးကို သုံးစွဲနိုင်ကြပါသည်။ ဤအခွင့်အလမ်းမျိုးကို အခြား မြန်မာယူနီကုဒ်စာလုံး သုံးစွဲသူတို့ ယနေ့အထိ မရရှိကြသေးပါ။
ပုံ (၁၉) ။ ။ ဧရာယူနီကုဒ်စာလုံးဒီဇိုင်း အမျိုးမျိုး
အထက်တွင် ဖော်ပြခဲ့သကဲ့သို့ operating system အများစုနှင့် အရေးကြီးသော software application အများစုတို့က လက်ရှိ မြန်မာယူနီကုဒ်အက္ခရာစဉ် စနစ်ကို အသိအမှတ် မပြုခြင်း သို့မဟုတ် နည်းပညာပိုင်းအရ အထောက်အပံ့ မပြုခြင်း စသည့် ပြဿနာများ ရှိနေသေးသဖြင့်၊ နိုင်ငံတကာယူနီကုဒ်စနစ်က ပေးစွမ်းနိုင်သည့် အကျိုးကျေးဇူးနှင့် မြန်မာယူနီကုဒ်သုံးစွဲသူတို့က ရယူနိုင်သည့် အကျိုးအမြတ်တို့ အကြား ကွာဟချက် များစွာ ရှိနေပါသေးသည်။ ဤကွာဟချက်များ ပပျောက်စေရန် အတွက် တည်ရှိဆဲ ပြဿနာများကို ပြေလည်အောင် ဖြေရှင်းကြရန် လိုအပ်ပါသည်။ ဤပြဿနာများကို အဓိက ဖြေရှင်းပေးရမည့်သူများမှာ ဧရာကို ဝေဖန်လျက်ရှိသည့် MMNLP အဖွဲ့ဝင်များသာ ဖြစ်ကြပါသည်။ ထိုပုဂ္ဂိုလ်များ အနေဖြင့် မိမိတို့ကိုယ်တိုင် ဖြေရှင်းရမည့် ပြဿနာ များအား အချိန်ပေး၍ မဖြေရှင်းပဲ၊ ဧရာကို မြန်မာယူနီကုဒ်စာရင်းမှ ဖယ်ထုတ်ရန် အချိန်အကုန်ခံ၍ ကြိုးပမ်းနေခြင်းသည် တလွဲဆံပင် ကောင်းခြင်းမျှသာ ဖြစ်ပါသည်။
ကျွန်တော်၏ အမြင်အရ ပြောရလျင် ပေါ်ပေါက်နေခဲ့သည်မှာ ဆယ်နှစ်ကျော် ကြာပြီ ဖြစ်သော်လည်း ယနေ့တိုင် ခေတ်မစားသေးသည့် မြန်မာယူနီကုဒ်စနစ်အား ယူနီကုဒ် သုံးစွဲလိုကြသည့် ခေတ်မီ မြန်မာ ကွန်ပျူတာ အင်တာနက်သမားများနှင့် နီးစပ်အောင် ဧရာအဖွဲ့က အခကြေးငွေမပါပဲ ကုသိုလ်ဖြစ် ဆောင်ရွက်ပေးနေခြင်း ဖြစ်သည်။
ကျွန်တော်သည် ဧရာအဖွဲ့၏ စေတနာနှင့် လုပ်ရည်ကိုင်ရည်ကို နားလည် ယုံကြည်သည် ဖြစ်ရာ လက်ရှိ မြန်မာယူနီကုဒ် ပြဿနာများ ပြေလည်သွားသော တနေ့တွင် ပေါ်ပေါက်လာမည့် ဧရာယူနီကုဒ်စာလုံးသစ်ကို စိတ်ဝင်စားစွာ စောင့်မျှော်နေမည်သာ ဖြစ်သည်။ လတ်တလောတွင်လည်း အခြား မြန်မာယူနီကုဒ် စာလုံးများထက် အစစ အရာရာ သာလွန်ကောင်းမွန်သည့် လက်ရှိ ဧရာယူနီကုဒ် စာလုံးများကို ကျေနပ်အားရစွာ သုံးစွဲနေဦးမည်သာ ဖြစ်သည်။
ထို့ကြောင့် “အလံမလှဲပါနှင့် ဧရာ” ဟူ၍သာ ဧရာအဖွဲ့သို့ ကျွန်တော်ပြောလိုပါသည်။
လင်းဦး(စိတ်ပညာ)
3 comments:
ူယူသြားပါတယ္
ကေ်းဇူးလဲတင္ပါတယ္ရွင္။
http://lionslayer.yoeyar.com/?p=654
ဧရာ Unicode အေၾကာင္း သိရလို႔ ...
ကေ်းဇူးပါ ... ကိုလင္းဦး ခင္ဗ်ား .......
Post a Comment
ကဗျာဆရာ
အသပြာနတ္တိ
ဈေးထဲမှာ မုန့်လုပ်ရောင်း
၀မ်းကျောင်းနေ၏.......။
လင်းဦး(စိတ်ပညာ)